
Yüzey ve El Dezenfektanlarının Etkinliğinin Kontrolü için Analizler
Günlük hayatımızda hijyenin önemi her geçen gün artarken, kullandığımız dezenfektanların gerçekten etkili olup olmadığını bilmek de kritik hale geliyor. Peki, yüzey ve el dezenfektanlarının etkinliği nasıl kontrol edilir?
Dezenfektanların Etkinliği Nasıl Ölçülür?
Dezenfektanların mikroorganizmalara karşı gerçek etkinliğini belirlemek için farklı test yöntemleri kullanılır. Bunlardan en yaygın olanlar el ve yüzey dezenfektan testleridir. El ve yüzey dezenfektanlarının etkinliğini belirlemek için çeşitli mikrobiyolojik ve analitik test süreçleri uygulanır.
El ve Yüzey Dezenfektanlarında Mikrobiyolojik Analizler
Bu tür dezenfektanların mikrobiyolojik açıdan etkinliği belirli bir yüzeye standart bir bakteri suşu uygulanarak test edilir. Daha sonra dezenfektan uygulanır ve belirli bir temas süreci sonunda yüzeyde kalan canlı bakteri sayısı ölçülerek etkinlik değerlendirilir.
El ve yüzey dezenfektanlarında en sık kullanılan analiz yöntemleri:
- EN 1276: Dezenfektanın belirli bir sürede bakterilere karşı etkinliğini test eder.
- EN 1650: Mantar ve mayalara karşı etkinliği ölçen bir standarttır.
- EN 13704: Spor öldürme etkinliğini ölçen bir standarttır.
- EN 14476: Virüslere karşı etkinliği test eden bir analiz yöntemidir.
Etkili Dezenfektan Bileşenleri ve Analizleri
Bir dezenfektanın etkinliği, içerdiği aktif bileşenlere bağlıdır. Piyasada yaygın olarak bulunan dört temel bileşen ve bunların etkileri şu şekildedir:
Etil Alkol (Etanol)
Etil alkol, mikroorganizmalara karşı etkili bir dezenfektan olup en az %60-%70 konsantrasyonda kullanıldığında bakteriler, mantarlar ve bazı virüsler üzerinde çok iyi bir yok edici etkiye sahiptir. Ancak sporlu bakterilere karşı etkinliği düşüktür.
Metil Alkol (Metanol)
Metil alkol, genellikle dezenfektanlarda tercih edilmez. Hem insan sağlığına zararlıdır hem de mikroorganizmalar üzerinde etil ve izopropil alkole göre daha az etkilidir. Gözle temasta kalıcı hasara, solunum yoluyla alındığında ciddi zehirlenmelere neden olabilir.
İzopropil Alkol
İzopropil alkol, bakterilere ve virüslerin çoğuna karşı oldukça etkili olup %70 konsantrasyonda kullanıldığında en iyi dezenfeksiyon etkisini gösterir. Aynı zamanda etil alkole göre daha az buharlaşır ve daha uzun süre etkilidir.
Klor ve Klor Bileşikleri
Klor bazlı dezenfektanlar (hipoklorit, klordioksit vb.), bakteriler, virüsler ve mantarlar üzerinde oldukça etkilidir. Ancak kötü kokusu ve bazı malzemelere zarar verebilmesi nedeniyle kullanım alanı sınırlı olabilir. Ev ve hastane dezenfeksiyonunda sıklıkla tercih edilir.
Analiz yöntemleri:
Titrimetrik Analiz: Klor içeriğinin belirlenmesi için kullanılır.
GC-MS (Gaz Kromatografisi-Kütle Spektrometresi) ve HPLC (Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi): Alkol miktarlarının belirlenmesi için kullanılır.
Ürün Kalitesini Değerlendirmek için Gerçekleştirilen Testler:
Stabilite Testleri;
- pH
- Çözünmeyen Madde
- Net Miktar/Hacim
- Görünüm
- Alkol derecesi
- Renk
- Viskozite
- Yoğunluk
- Asitlik Alkalilik Tayini
El ve yüzey dezenfektanlarının etkinliği, içerdiği aktif maddelere ve uygulama yöntemine bağlıdır. Etil alkol ve izopropil alkol, el dezenfeksiyonunda en etkili bileşenler olarak öne çıkarken, klor bazlı dezenfektanlar yüzey temizliğinde önemli bir rol oynar. Ancak metil alkol içeren dezenfektanlardan kaçınmak gerekir, çünkü hem insan sağlığına zarar verebilir hem de dezenfeksiyon etkisi diğer bileşenlere göre düşüktür.
Dezenfektanların gerçek etkinliğini anlamak için test yöntemlerine güvenmek ve içeriğindeki aktif maddeleri dikkatle incelemek hijyen konusunda en doğru seçimi yapmamıza yardımcı olacaktır.
Çevre Endüstriyel Analiz Laboratuvarında yapılan dezenfektan analizleri ve diğer analizlerimiz ile ilgili bilgi ve fiyat teklifi almak için tıklayınız.